De natuur als waterfilter
‘Hoe kunnen we op een innovatieve manier het watergebruik verduurzamen?’ is een vraag die we ons samen met onze partner in waterprojecten Evides Industriewater veelvuldig hebben gesteld. Wetlands kwamen naar voren als natuurlijk hulpmiddel om water te zuiveren. Wetlands zijn drassige gebieden die rijk zijn aan natuurlijke vegetatie – gebruikt als natuurlijke waterfilter. Dat zuivert afvalwater uit de lokale industriële en huishoudelijke afvalwaterzuiveringen en geeft een juiste voorbehandeling voor een nageschakelde ontziltingstap.
De weg van het water
In de infographic hieronder is de weg te zien die het water aflegt. Niels Groot, Water Specialist bij Dow, legt uit: “We gebruiken gezuiverd afvalwater van de gemeente Terneuzen (links bovenin op de infographic) en gezuiverd afvalwater van Dow’s eigen afvalwaterzuivering (rechts in het midden) dat richting de wetlands gaat. Samen met het regenwater dat opgevangen wordt op de Dow site (rechtsboven) willen we in de wetlands bereiken dat de biologische activiteit gestabiliseerd wordt en ook zoveel mogelijk stikstof en fosfaat verwijderd wordt uit het water. Dat water kunnen we dan vervolgens via een serie behandelstappen (waaronder ontzilting) aan de kwaliteitseisen laten voldoen, zodat het weer gebruikt kan worden in onze fabrieken. De truc van wetlands is dat het water zo stabiel is dat we de stappen daarna veel effectiever kunnen doen met significant minder energie en chemicaliën.”
Wetlands bij Dow Terneuzen
Een wetland is een inventief en functioneel stukje natuur. Niels: “Het water dat een wetland instroomt wordt ondergronds gedistribueerd in een systeem waar bruine poreuze kleikorrels inzitten. In die bruine korrels ontwikkelen zich bacteriepopulaties en die bacteriepopulaties kunnen organische afvalstoffen in het water afbreken. Dit voorkomt dat die organische stoffen zich kunnen afzetten op de ontziltingsmembranen (heel fijne filters) in de vervolgstappen en dat veelvuldige reiniging nodig is. Daarnaast worden rietplanten in het substraat geplant die ervoor zorgen dat o.a. in de wortelzone de afbraak van vervuilende componenten plaatsvindt.” Hiermee zorgen wetlands ervoor dat er veel meer afvalwater hergebruikt kan worden.
Door de wetlands zijn er minder chemicaliën en energie nodig in het zuiveringsproces. Niels: “Zonder de wetlands zouden de filters in die vervolgstappen van de waterzuivering veel sneller dichtslibben. Omdat die reiniging op molecuulniveau gebeurt, zou te vuil water heel snel voor problemen zorgen.” Verder zijn de wetlands ook nuttig voor het opslaan van overtollig oppervlaktewater. Dat kan in de zomer tijdens langere droogte weer van waarde zijn. En, voegt Niels toe: “Een mooie bijkomstigheid is dat dit stuk natuur ook de biodiversiteit in het gebied stimuleert, maar het belangrijkste aspect blijft toch dat we door wetlands het hergebruik van water kunnen opschalen, en daarmee het gebruik van potentieel drinkwater sterk kan worden verminderd.”
Op het terrein van Evides Industriewater, aan de grens van het industriepark waar Dow meerdere fabrieken heeft staan, zijn twee wetlands à 350m2 aangelegd. De plantenwortels en microben in de bodem moeten zorgen voor de biologische stabilisatie van brak afvalwater voordat het ontzilt wordt. Via een nieuwgebouwde onderzoekslocatie nabij deze twee test-wetlands wordt de kwaliteit van het water nauwlettend in de gaten gehouden en wordt de impact op de verdere zuivering tot gedemineraliseerd water (mineraal- en zoutvrij water) onderzocht. Bijzonder aan deze toepassing is, dat aan deze natuurlijke systemen extra functionaliteit is toegevoegd via onder andere aanvullende beluchting.
Tegelijkertijd wordt in het Braakman-Zuid gebied in samenwerking met lokale landbouwers onderzocht of het mogelijk is om regen- en polderwater in de ondergrond op te slaan. Tijdens droogte kunnen er zo voorraden beschikbaar zijn. Een aspect wat er zeker met de steeds droger wordende zomers aan bij kan dragen dat er minder water gebruikt hoeft te worden dat ook geschikt is als bron voor drinkwater. Beide projecten krijgen een financiële ondersteuning vanuit respectievelijk het Deltafonds en het EU Interreg Twee Zeeën programma.
Bij een succesvolle pilot kan er uitgebreid worden naar 6 tot 8 hectare aan wetlands. Resultaat: een stuk meer (her)gebruik van gezuiverd afvalwater en een stuk minder gebruik van Biesboschwater. En dat is belangrijk, want dat Biesboschwater is namelijk een belangrijke bron voor de winning van drinkwater. Daarnaast wordt de kwaliteit van het koelwater dan zodanig verbeterd dat Dow minder water en chemicaliën nodig heeft in de koeltorens
